سمینار علمی تحت عنوان “قاعده اکراه در فقه و حقوق موضوعه” برگزار گردید. این سمینار به روز دوشنبه ۱ /۳/ ۱۳۹۶ در سالن کنفرانس مؤسسه تحصیلات عالی گوهرشاد برگزار شد. در این سمینار شماری از دانشجویان پوهنحی حقوق شرکت کرده بودند.
علی ظفر حکیمی استاد و عضو هیأت علمی مؤسسه تحصیلات عالی گوهرشاد در سخنانی پیرامون اهمیت و جایگاه این موضوع ابراز داشت: قاعده اکراه از قواعد مهم فقهی میباشد که در حقوق مدنی و جزایی کاربرد زیاد دارد.
وی در توضیح قاعده اکراه گفت: منظور از قاعده اکراه این است که کسی تمایل به کاری ندارد ولی شخص دیگری میآید او را با تهدید به انجام آن کار وادار میکند.
حکیمی همچنین میان اکراه و اجبار فرق قایل شد و اظهار داشت: تفاوت قاعده اکراه و اجبار در این است که آدم مجبور فاقد اراده است اما شخص مکرَه صاحب اراده است.
حکیمی سپس به تشریح فرق میان اکراه و اضطرار پرداخت و اذعان کرد: در اضطرار اراده فاسد نمیگردد اما در اکراه اراده محدود میشود. همچنین عامل اصلی در اضطرار عوامل درونی است اما در اکراه عوامل بیرونی نقش تعیین کننده دارد. علاوه برآن، انگیزه شخص مکرَه دفع ضرر و زیان است اما انگیزه شخص مضطر دفع ضرورت میباشد.
وی در ادامه به توضیح انواع اکراه پرداخت و گفت: اکراه انواع مختلف دارد که مهم ترین آن اکراه تام و ناقص است.
حکیمی علاوه کرد: مهم ترین ارکان قاعده اکراه تهدید مکرِه نسبت به مکرَه و تأثیر آن بالای مکرَه میباشد.
به نظر وی، شرط اصلی قاعده اکراه این است که اگر اکراه تام باشد، تهدید باید فعلیّت داشته باشد و راه تفصّی برای مکرَه وجود نداشته باشد.
وی در پایان با بیان دیدگاه فقه و حقوق در ارتباط به قاعده اکراه، افزود: نسبت به قاعده اکراه دیدگاه های متفاوتی در فقه، قانون اساسی، قانون مدنی، جزایی و اصول محاکمات مدنی و جزایی بیان شده است.